Każdego dnia uświadamiam sobie, jak mało do tej pory wiedziałam o składnikach popularnych kosmetyków. Jeszcze kilka lat temu, uwagę zwracałam wyłącznie na przyciągające wzrok opakowania i piękne zapachy. Nie miałam wtedy świadomości jakie substancje znajdują się w kosmetykach, a fakt, że niektóre z nich pochodzą od zwierząt, był dla mnie całkowitą abstrakcją. Dzień, w którym dowiedziałam się, że używane przez większość ludzi mydło zawiera tłuszcz zwierzęcy, sprawił, że zaczęłam poszukiwać informacji odnośnie składników odzwierzęcych w kosmetykach. Postanowiłam stworzyć listę, na której znajdą się najpopularniejsze składniki odzwierzęce stosowane w kosmetykach. Na liście znajdują się zarówno substancje otrzymywane z ciała zwierząt, jak również substancje otrzymywane z wytwarzanych przez zwierzęta „surowców”.

Chitozan (Chitosan)

Produkowany jest z chityny tworzącej pancerze morskich skorupiaków, m.in. krewetek i krabów. Chityna jest jednym z najliczniej występujących materiałów organicznych w przyrodzie (drugim co do ilości po celulozie), stąd jego ogromna popularność. Na pomysł w jego zastosowaniu natrafiono poszukując rozwiązania kwestii utylizacji odpadów z połowów rybackich. Wiele państw z rejonów przybrzeżnych dotyka problem składowania milionów ton odpadów w postaci skorup, a dzięki takiemu rozwiązaniu odpady stały się przydatnym surowcem.

Elastyna (Elastin, Hydrolyzed Elastin)

Elastyna to białko występujące w tkance łącznej. Stanowi główny składnik ścięgien, więzadeł, tkanki płucnej i ścian większych naczyń krwionośnych. Pozyskiwana jest w procesie ekstrakcji lub hydrolizy tkanek zwierzęcych. Najczęściej otrzymywana jest z naczyń krwionośnych i więzadeł karkowych krów.

Gliceryna pochodzenia zwierzęcego (Glycerin)

Nie należy mylić jej z gliceryną pochodzenia roślinnego, choć w praktyce o taką pomyłkę nietrudno. Niestety, producenci zwykle nie oznaczają na opakowaniach, czy gliceryna wykorzystana podczas produkcji danego kosmetyku była pochodzenia zwierzęcego, czy też roślinnego, a zwykle występuje ona pod tą samą nazwą „Glycerin”. Zdarza się, że niektóre marki wegańskich kosmetyków oznaczają glicerynę jako „Glycerin Vegetal”.

Jajka (Hydrolyzed Egg Protein, Hydrolyzed Egg Shell Membrane, Ovum, Ovum Powder, Ovum Oil, Egg Powder, Egg Oil, Dreid Egg Yolk, Egg Yolk Extract)

Wewnątrz jaj znajdują się surowce odżywcze, dzięki którym zarodek ma szanse rozwijać się. Nie zostało stworzone przez naturę jako pomysł na śniadanie człowieka, lecz jako doskonale zaprojektowany inkubator mający za zadanie podtrzymywanie życia nienarodzonego jeszcze ptaka. Niezbędne jest jednak rozróżnienie pewnej kluczowej kwestii, mianowicie kwestii obecności kurzego zarodka w jajku. Sklepowe jajka dostępne w większości sklepów nie zawierają zarodków, ponieważ kury „nioski” składają jaja niezależnie od tego, czy zostały zapłodnione przez koguta. Inaczej wygląda to w przypadku kur szczęśliwie chadzających po wiejskich zagrodach w towarzystwie kogutów. W tym przypadku znaczna ilość jaj zawierać będzie w swym wnętrzu kurzy zarodek. Ponadto, hodowle przemysłowe bardzo często przysparzają zwierzętom niewyobrażalne ilości cierpienia, na które w XXI wieku nie powinno być przyzwolenia. Jaja pochodzące z chowu klatkowego, o którym w ostatnim czasie zrobiło się dość głośno, wciąż cieszą się ogromną popularnością, zarówno wśród tradycyjnych konsumentów, jak również wśród producentów kosmetyków. To najniższa cena przesądza o popularności jaj, a wszystko odbywa się kosztem kur, które trzymane są w ogromnym ścisku, z obrażeniami i z wydziobanymi piórami. Warto zwrócić uwagę na fakt, że niezależnie od rodzaju hodowli, pisklęta płci męskiej zostają zabijane z uwagi na brak opłacalności ich utrzymywania. Nie nadają się na mięso ani nie produkują jaj, w związku z czym są gazowane, mielone lub w workach trafiają na sterty śmieci.

Jedwab (Silk, Hydrolyzed Silk, Silk Powder, Serica, Serica Powder)

Jedwab uzyskiwany jest w wyniku gotowania kokonów wraz z żywymi larwami jedwabników. Jedwabniki giną podczas pozyskiwania włókien z kokona – zostają ugotowane w bardzo wysokiej temperaturze. Istnieją również bardziej etyczne hodowle, w których jedwab pozyskiwany jest wyłącznie z wyklutych jedwabników. Niestety, w praktyce nie wygląda to tak kolorowo. Żadna hodowla nie jest w stanie utrzymać milionów dorosłych owadów, w związku z czym, tak czy siak, są one później zabijane i sprzedawane jako „ahimsa silk”.

Jogurt (Yogurt, Yogurt Powder, Yogurt Filtrate)

Jogurt jest wyrobem pozyskiwanym z surowego mleka w procesie fermentacji. Jego zastosowanie w kosmetykach jest krytykowane z uwagi na okrutne praktyki stosowane w przemyśle mleczarskim, gdzie zwierzęta traktowane są jak towar, a nie jak żywa istota. Maksymalizacja zysków przekłada się na maksymalną eksploatację zwierząt. Krowy muszą produkować ogromne ilości mleka, w efekcie czego uszkodzona zostaje ich wątroba. Po kilku latach zwierzęta trafiają do ubojni, ponieważ ich organizm odmawia „współpracy” po tak intensywnej eksploatacji.

Karmina/Koszenila/Kwas karminowy/E120 (Carmine, CI 75470)

Czerwony barwnik otrzymywany w wyniku wodnej, wodnoalkoholowej lub alkoholowej ekstrakcji wysuszonych żeńskich osobników owadów Czerwca kaktusowego. Owad ten produkuje kwas karminowy w celu odstraszenia drapieżników. W praktyce zostaje on wyekstrahowany z ciała owada i jego jaj, a następnie wytwarzany jest z niego barwnik karminowy stosowany podczas barwienia kosmetyków. Najpopularniejszymi sposobami pozyskiwania surowca jest zanurzanie owadów w gorącej wodzie lub wystawienie ich na działanie promieni słonecznych, pary wodnej lub wysokiej temperatury w specjalistycznych urządzeniach. Do wytworzenia jednego kilograma koszenili potrzeba około 155 tysięcy owadów.

Kazeina (Hydrolyzed Casein, Ammonium Caseinate)

Kazeina to potoczna nazwa białka kazeinowego naturalnie występującego w mleku. Zasadność jej wykorzystania w kosmetykach podważają krytycy praktyk stosowanych w przemyśle mleczarskim. Pozyskiwanie kazeiny zawartej w mleku, jest nieodłączną częścią hodowli, w których zwierzęta bardzo często traktowane są, jak mający dostarczać maksymalnych zysków, przedmiot.

Keratyna (Keratin, Hydrolyzed Keratin)

Keratyna to białko, występujące u zwierząt w piórach, wełnie i rogach. Pozyskiwana jest najczęściej z owczej wełny w procesie kontrolowanej hydrolizy. W większości hodowli liczy się zysk i czas, w związku z czym owce najczęściej strzyżone są w pośpiechu, bez jakiejkolwiek staranności, a co za tym idzie, na ich ciele powstają krwawe okaleczenia. W hodowlach zwierzęta kastrowane są bez jakiegokolwiek znieczulenia. Obcinane są im ogony – również „na żywca”. Owce, które zostały ostrzyżone, muszą zmierzyć się z wielogodzinnym transportem do rzeźni na innym kontynencie, podczas którego wiele z nich umiera, a pozostała część przeżywa okropne cierpienie w ścisku, własnych odchodach, bez wody i pożywienia.

Kolagen (Collagen, Hydrolyzed Collagen, Atelocollagen)

Kolagen pozyskiwany jest ze skóry i kości zwierząt oraz bydlęcych i kurzych embrionów. W ostatnich latach ogromną popularność zdobywa kolagen morski pozyskiwany z rybiej skóry. Kolagen ssaków wykazuje niewielkie różnice w składzie i właściwościach fizyko-chemicznych, przez co stał się niezwykle pożądanym składnikiem wśród producentów kosmetyków. Jedną z najbardziej pożądanych odmian kolagenu jest kolagen pochodzący z tkanki łącznej bardzo młodych cieląt.

Kwas stearynowy pochodzenia zwierzęcego (PEG-40 Stearate, PEG-2 Stearate, Stearic Acid)

Należy odróżnić go od kwasu stearynowego pochodzenia roślinnego, wykorzystywanego w produkcji m.in. kosmetyków naturalnych. Kwas stearynowy zawarty w tłuszczach zwierzęcych pozyskiwany jest w procesie hydrolizy tłuszczów zwierzęcych w wysokiej temperaturze i pod zwiększonym ciśnieniem.

Lanolina i jej pochodne (Lanolin, Isopropyl Lanolate, Lanolin Cera, Lanolin Oil, Lanolin Wax, Cera Lanae, Lanae Cera, Lanolin Alcohol, Hydrogenated Lanolin Alcohol, Lanolin Linoleate, Lanolin Acid, Sodium Laneth Sulfate, Laneth-10 i inne.

Lanolina to wosk wytwarzany przez zwierzęta posiadające wełnę. W praktyce, najczęściej wykorzystywana jest lanolina wytwarzana przez owce. Określana jest również mianem tłuszczopotu owczego. Gruczoły łojowe zwierząt odkładają warstwę naturalnego tłuszczu – lanoliny, której naturalnym zadaniem jest ochrona zwierzęcia przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Odkłada się ona grubą warstwą na ich wełnie. Tak więc, aby wykorzystać lanolinę, niezbędne staje się ostrzyżenie owiec. Zwierzę nie wytwarza lanoliny przez cały rok, a jedynie wtedy, gdy jest jej najbardziej potrzebna. Takim oto sposobem, owca pozbawiona zostaje naturalnej ochrony, co przekłada się na jej samopoczucie i zdrowie. Ponadto, pozyskiwanie lanoliny, bardzo często, powiązane jest z bezwzględnym traktowaniem zwierząt podczas strzyżenia, jak również w czasie ich transportu.

Miód (Mel, Miel, Honey, Honey Extract)

Pszczoły wytwarzają miód jako własne pożywienie na zimę. Odbieranie im go przez człowieka i zastępowanie wodą z cukrem naraża zwierzęta na niepotrzebny stres, zabierając jednocześnie najcenniejszy owoc ich pracy. Istotne wydaje się również zwrócenie uwagi na okrutne praktyki stosowane wobec owadów w trakcie hodowli. Spójrzmy na plaster miodu podzielony na liczne komórki – w niektórych z nich znajduje się miód, w innych natomiast larwy pszczół. Cały plaster wrzuca się do bębna w celu odwirowania miodu, w efekcie czego larwy w plastrze giną. Giną również pszczoły, które podczas zbioru atakują pszczelarza.

Mleko i produkty mleczne (Milk Extract, Milk Protein, PEG-2 Milk Solids, Colostrum, Lac, Lac Powder, Lactis Lipida, Milk Lipids, Lactic Proteinum, Lactobionic Acid, Lactoglobulin, Sine Adipe Lac, Sodium C8-16 Isoalkylsuccinyl Lactoglobulin Sulfonate)

Mleko wytwarzane jest w procesie laktacji ssaków i naturalnie przeznaczone zostało dla młodych, nie zaś dla człowieka. Jałówki podzielają los swoich matek – serwuje się im substancje wspomagające wzrost, aby jak najszybciej zaczęły przynosić korzyści. Młode byki traktowane są natomiast jako produkt uboczny w produkcji mleka, w związku z czym zabijane są w rzeźni na cielęcinę. Krowy mleczne bardzo często cierpią na zapalenie gruczołu mlecznego, a wydzielina ropna trafia do mleka, które na końcowym etapie trafia do szklanek konsumentów. W mleku znajdują się również hormony, które nie są obojętne dla organizmu człowieka. Przemysł mleczarski traktuje zwierzęta jak towar, nie zaś jak żywe istoty, które widzą i czują. Bardzo często w hodowli przemysłowej dobro zwierząt jest całkowicie pomijane, a liczą się jedynie jak największe zyski, które z każdej sztuki zwierzęcia można „wycisnąć”. Krowy od których pochodzi mleko nie spacerują po zielonej łące znanej z reklam telewizyjnych. Ich życie składa się z nieprzerwanego cyklu ciąż, karmienia i maksymalnej eksploatacji, a kończone jest przedwczesną śmiercią z wyczerpania. Po około pięciu latach są tak wyeksploatowane, że nadają się wyłącznie do ubojni.

Szelak (Shellac)

Szelak to odmiana naturalnej żywicy, pozyskiwanej z wydzieliny owadów zwanych czerwcami. Odżywiają się one sokiem wyssanym spod kory drzew figowych, a następnie produkują szelak – substancję przeznaczoną do ochrony larw. Jest to więc żywiczna mieszanka szczątków owadów, która jest zbierana i poddawana zostaje dalszej obróbce.

Tłuszcz/ łój zwierzęcy (Sodium Tallowate, Tallow)

Przetworzony tłuszcz zwierzęcy, będący „odpadem” przemysłu mięsnego, który postanowiono potraktować jako surowiec. Za jego pomocą wytwarza się m.in. ług, powszechnie wykorzystywany w produkcji mydła. W kosmetyce najczęściej wykorzystywany jest łój wołowy.

Wosk pszczeli (Beeswax, Cera Alba, Cera Flava)

Wosk jest naturalną woskową wydzieliną, wytwarzaną przez pszczoły w celu tworzenia plastrów pszczelich, przeznaczonych na magazynowanie miodu w ulu. Proces pozyskiwania wosku pszczelego dość często powiązany jest z stresem, cierpieniem i śmiercią pszczół.

Podsumowanie

Niezależnie od tego, czy patrzymy na świat w sposób wegański, czy też nie, warto mieć świadomość tego, co wcieramy w swoje ciało. Zwykle skupiamy się na działaniu i wyglądzie kosmetyku, a jego skład dla większości osób, wciąż pozostaje „dziwnymi napisami na tyle opakowania”. W dzisiejszych czasach producenci dają nam wybór. Obecnie pojawia się coraz więcej marek oferujących kosmetyki powstałe bez jakiegokolwiek cierpienia żywych istot. Nie mamy przymusu sięgania po takie produkty, jednak skoro dbamy o dobro kotów, psów, czy chomików, to dlaczego nie dołożyć cegiełki do szczęśliwego życia owiec, czy krów? Nasze codzienne, małe wybory mogłyby zaoszczędzić cierpienia wielu zwierząt. Czy mając tak szeroki wybór drogocennych ziół, ekstraktów i olejów, warto aplikować na skórę składniki martwych zwierząt?

Jestem strasznie ciekawa Waszej opinii na ten temat. Zwracacie uwagę na odzwierzęce składniki w kosmetykach, czy może jest to dla Was temat całkowicie obojętny?

Black Cat Studio